Textielproductie
Het produceren van textiel kent veel verschillende stadia en van begin tot eind worden er constant keuzes gemaakt omtrent milieu, gezondheid en veiligheid. Helaas negeert de mode industrie veelal nog zijn impact op deze aspecten. Denk bijvoorbeeld aan de verbouwing van katoen, waarbij heel veel water en pesticiden worden gebruikt. Aan de andere kant is er voor het produceren van synthetische materialen bijvoorbeeld olie nodig, dat uiteraard zijn eigen problemen met zich meebrengt. Ook het verven van de stoffen kan zeer gevaarlijk zijn voor mens en natuur, aangezien er meestal veel chemische en schadelijke producten worden gebruikt, waar arbeiders vaak onbeschermd in en mee werken.
Gelukkig groeit de markt voor textiel die op verantwoorde en duurzame wijze geproduceerd is, en zijn er verschillende keurmerken waaraan je deze stoffen kunt herkennen. Zo is er de instantie Oeko-Tex®, die verschillende labels en certificaten uitgeeft, waarbij gelet wordt op de afwezigheid van schadelijke producten, maar ook de uitstoot van de gebruikte fabrieken, en de veiligheid en werkomgeving van arbeiders. Daarnaast is er het GOTS® label, dat aangeeft dat de productie van begin tot eind op milieuvriendelijke en sociaal verantwoorde wijze gebeurd. Voor katoen betekent dit bijvoorbeeld dat er geen GGO’s, chemische meststoffen, pesticiden en insecticiden gebruikt worden, dat de katoenvelden traceerbaar zijn, en dat er sprake is van redelijk en gecontroleerd waterbeheer. Daarnaast controleert dit label of er volgens de sociale arbeidsomstandigheden zoals bepaald door de VN wordt gewerkt.
Er zijn ook fabrikanten die zich volledig richten op de verantwoorde productie van hun materialen. Zo is er bijvoorbeeld het Oostenrijkse bedrijf Lenzing dat onder andere modal (EcoVero) en lyocell (Tencel) op geheel ecologische manier maakt. De hele productieketen is gesloten, dat wil zeggen dat water, chemische hulpstoffen, bleekmiddelen etc. worden opgevangen en hergebruikt of veilig afgevoerd worden en dus niet in het milieu terechtkomen. Daarnaast wordt de houtcellulose uit beuken of eucalyptus uit duurzame bosbouw verkregen, en worden giftige chemische stoffen vervangen door natuurlijke stoffen. Het Duitse Fabrilogy is een andere fabrikant die geheel volgens ecologisch verantwoorde standaarden werkt en is GOTS gecertificeerd
Kledingconsumptie
Om schade aan mens en milieu tegen te gaan, is het belangrijk bewust om te gaan met het soort textiel dat je koopt. Dit is echter niet de enige manier om verantwoordelijkheid te nemen bij het kopen van kleding. De snelle verandering in modetrends zorgt voor enorme verspilling en schade aan het milieu. De afgelopen jaren is mode een waar wegwerpproduct geworden. De druk om met de mode mee te gaan, en steeds lagere prijzen hebben ons verleid te blijven consumeren. Het lijkt daarbij geen verschil te maken dat een aanzienlijk deel van onze kleding ongedragen in de kast blijft hangen, en uiteindelijk bij het vuilnis belandt. Een deel van de kleding die geproduceerd wordt zal zelfs onverkocht en ongedragen verbrand worden.
Voor deze onnodige hoge productie zijn veel materialen en grondstoffen nodig. Denk bijvoorbeeld aan de hoeveelheid water, pesticiden, olie en chemicaliën die gebruikt worden. Daarnaast zorgt de uitstoot van fabrieken en afvalverwerking, en de uitstoot die veroorzaakt wordt door alle containerschepen en vrachtwagens om alle kleding in onze winkels te krijgen ook voor enorme schade aan het milieu. En laten we de erbarmelijke omstandigheden waarin fabrieksmedewerkers dagelijks werken en leven niet vergeten…
Het kan anders
Het is dan ook niet verrassend dat de mode industrie een van de meest vervuilende industrieën ter wereld is. Het is gelukkig niet moeilijk om deel uit te maken van de oplossing in plaats van het probleem. Jezelf informeren over de effecten van de mode industrie op mens en milieu, zoals het lezen van dit soort teksten, is een goed begin. Als je eenmaal bewust bent van deze feiten, is de rest een kleine moeite. Als je op het soort en de hoeveelheid textiel die je koopt let heb je geen honderd kledingstukken nodig. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je kledingstukken koopt die makkelijk en op veel verschillende manieren met elkaar te combineren zijn. Ook het kopen van kledingstukken die eerder tijdloos dan mode-afhankelijk zijn zorgt ervoor dat je er langer mee doet. Daarnaast kan de zorg die je draagt voor je kleding, bijvoorbeeld hoe en hoe vaak je ze wast en droogt, een langere levensduur opleveren. En draag je een kledingstuk niet meer? Geef hem dan aan een tweedehandszaak, verkoop het zelf of maak er iets nieuws van. Op deze manier belandt het niet voortijdig op de afvalberg!
Ook al is het belangrijk de feiten te kennen, zodat we geïnformeerde en bewuste keuzes kunnen maken, hebben we helaas niet allemaal de (financiële) mogelijkheid om met al deze aspecten rekening te houden. Toch helpt het al om te doen wat je kunt, zelfs als je liever meer zou doen. Als je bijvoorbeeld niet het budget hebt een biologische stof te kopen, maar er wel voor kiest een kledingstuk lokaal te laten maken, heb jij toch je steentje bijgedragen. Ik bied daarom altijd de mogelijkheid je eigen stof te kiezen.